OTURUM MÜSADESİNİN UZATILMASI VE UZUN SÜRE YURT DIŞINDA KALMAK
Değerli okuyucularım,
Corona virüsü ile ilgili vakalar dünyanın neredeyse her ülkesinde hızla devam ediyor. Tüm dünyayı etkisi altına alan bu salgın ve ona karşı alınan önlemler sadece sosyal ve ökonomik hayatımızı değil, hukuki işlemlerimizi de etkiledi. Örneğin Almanya’nın bir çok eyaletinde önlemlerin etkisi altında mahkemeler ve/veya makamlar da şu an umuma açık değil. Örneğin Bavyera’da şu an 19. Nisan tarihine kadar yabancılar daireleri kapalı. Bu süre büyük bir ihtimal Mayıs başına kadar uzatılacak.
- Süresi Bitmiş Veya Bitmek Üzere Olan Oturum İzinleri
Eğer oturum izninizin süresi bitmek üzereyse veya son günlerde bitiyse ve sizin için yetkili yabancılar dairesinin umuma açık olmadığı yüzünden oraya gidemediyseniz, en azından yabancılar dairesine isminizi, soyisminizi, doğum tarihinizi bildiren bir dilekçe hazırlayıp oturum izninizin uzatma başvurusunu yapın ve bu dilekçeyi oraya faks ile gönderin, faks raporunu da saklayın, ya da Email gönderin. Böyle bir örnek başvuruyu bu konu için hazırladığım SANAS Hukuk Bürosunun YouTube Kanalında izleyebileceğiniz Video Podcast Köşesinin altında bulabilirsiniz.
Eğer ki oturum izninizin süresi bitmeden yetkili yabancılar dairesinde uzatma başvurusu yaptıysanız böyle bir başvuru tekrar yapmanız gerekmez. Ancak size verilmiş olan ‘Fiktionsbescheinigung’un (yani geçici oturum izin belgesinin) süresi bitiyse bunu yabancılar dairesine Email ya da faks olarak bildirin ve size yeni bir ‘Fiktionsbescheinigung’ çıkartılmasını rica edin.
Eğer ki Ortaklık Konseyi Kararı 1/80’nin 6. ya da 7. madedelerine göre oturum ve çalışma hakkı kazandıysanız (yani örneğin oturum izni sahibi olup bir yıldan fazla bir işverende çalıştıysanız yada bir Türk işçisinin aile ferdi olarak en az onunla Almanya’da resmi olarak üç yıl beraber yaşadıysanız – bu konuyla ilgili geçmişte bu köşemde bir çok sefer sizleri bilgilendirmiştim) Alman Yabancılar Hukuku’na göre oturum izninizin süresi bitmiş olsa bile hiç endişelenmeniz gerekmez – Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın içtihatına göre bu kazandığınız haklar otomatikmen devam etmekdedir.
- Yurt dışından Almanya’ya Geri Dönemiyorsanız
Corona virüsü ve ülkelerin aldığı önlemler yüzünden bir çok vatandaşımız şu an yurt dışından Almanya’ya geri dönemiyor. Uzun süre yurt dışında kalma konusunu yıllardır çeşitili köşe yazılarında sizlere açıkladım, ama malesef problem gündemdeliğini kaybetmiyor ve günlük gelişmeler size tekrar hukuki durumu özetlemeyi icap ettiriyor. Malesef konu ne bizim vatandaşların düşündüğü kadar basit (örneğin her altı ayda bir Almanya’ya giriş ve iki hafta sonra çıkış yapmak hukuken duruma göre ya yeterli değil ya da gerekli değil), ne de her zaman yabancılar daireleri ya da gümrük polisleri haklı. Her somut olay farklı olduğundan dolayı burada size konuyu ancak genel olarak şimdiki Almanya’da geçerli olan Yabancılar Hukuku’na göre şu şekilde özetleyebilirim:
-
ALMAN YABANCILAR HUKUKUNA GÖRE DURUM
Her somut olay farklı olabildiği için burada konu kısaca özetlenecektir.
Geçici olmayan nedenlerle Almanya‘dan çıkış yapan ya da giriş yapıpda altı ay içinde geri dönmeyen bir yabancı, oturum iznini kanunen, yani başka bir hukuki işlem gerekmeden, genel olarak kaybeder.
DIKKAT
1 Ocak 2005 tarihinden sonra Alman Yabancılar Yasası’nda önemli istisnalar öngörüImüştür.
- rnaddenin ikinci fikrasindaki aşağıdaki sayılmış olan şartlarda, yani
– Süresiz oturma iznine ya da yerleşim hakkına sahipseniz ve
– ağırlık olarak yurtdışında kalmadan önce 15 yıldır Almanya‘da yaşadıysanız ve de
– yurtdışında yaşamaya başladığınız tarihte geçiminizi temin edebiliyorduysanız,
6 aydan fazla Almanya dışında kalmış ya da temelli Türkiye‘ye dönmüş olsanız bile oturum hakkınızı kaybetmezsiniz.
Almanla evli olan bir yabancıda 15 yıl Almanya da ikamet ve geçimini sağlama şartı aranmaz.
Önemli!
Türk vatandaşları için Haklarını Kısıtlama Yasağı ilkesi gereği yukarıda bahsi geçen altı aylık süre genel olarak geçerli değildir. Önemli olan vatandaşlarımızın ağırlıklı olarak Almanya‘da yaşıyor olması, yani yaklaşık yılın altı ayını burada geçirmesidir.
ASKERLIK!
Askerlik hizmetini Türkiye‘de yerine getiren vatandaşlarımız, eğer Oturma Yasasının 51. maddenin ikinci fıkrasındaki yukarıda belirtilen şartları yerine getirmiyorsa, oturum iznini kaybetmemek için askerlik hizmetinin sona ermesinden itibaren üç ay içinde Almanya‘ya geri dönmesi gerekmektedir.
Dikkat!
1 Ocak 2005 yılından önce de ağırlıklı olarak yurtdışınında yaşamaya başlandıysa ve yeni kanun yürürlüğe girmeden önce oturma izni sona erdi ise, kural olarak 31.12.2004 tarihine kadar geçerli olan yabancılar yasasına göre süresiz oturma izni ortadan kaIkmış sayılmaktadır.
Yeni Kanun Değişilikleri
1 Mart 2020 tarihinden sonra yürülüğe giren Yabancılar Kanunu’nda önemli ve kapsamlı yeni istisnalar daha getirilmiştir. Bunları gelecek sayılarda size özetleyeceğim.
-
AVRUPA HUKUKUNA GÖRE DURUM (OKK-ORTAKLIK KONSEYI KARARI 1/80)
Bir Türk işcisinin aile ferdi olarak OKK 1 /80 nin 7 maddesine göre hak kazanmış bir vatandaş (bu başka bir yabancı da olabilir), aralıksız olarak yaklaşık 12 ay kadar yurt dışında kalmış olsa bile, kural olarak Almanya‘daki Ortaklık Konseyi Kararı‘na göre kazanmış olduğu haklarını kaybetmez. Bazı önemli durumlarda bu süre daha da uzayabilir. Örneğin elinde olmayan nedenlerle (hastalık eşi tarafindan zorla yurtdışında tutulmuş olmak) vatandaş Almanya dışında kalmak zorunda kaldıysa süre uzayabilir.
-
TAVSIYEM
Konu çok karışık ve zor olduğundan dolayı genel olarak şu an Corona Pandemisinin getirdiği engeller yüzünden Almanya’ya giriş yapamıyorsanız sizin için yetkili olan yabancılar dairesine bir dilekçe fakslamanıza (ve faks raporunu saklamanıza), neden şu an Almanya’ya dönemediğinizi açıklamanıza ve Almanya’ya geri dönebilmek için en az üç aylık bir süre talep etmenize tavsiye ederim. Eğer bu süre içinde de Almanya’ya giriş yapamazsanız tekrar bu sürenin uzatılmasını talep edin. Ama elinizde uzun süre yurt dışında kalabileceğinizi belirten ve yabancılar dairesinden verilmiş olan bir belge varsa böyle bir dilekçe fakslanması gerekmez.
Konuyla ilgili emin değilseniz yabancılar hukukuna ve Türkler için geçerli olan Ortaklık Hukuku’na hakim olan avukatlarla danışın. Fazla yurtdışında kalkdıkları için geçmişte oturma izni konusunda sorunları çıkmış olan vatandaşlara da mutlaka bir avukata danışmalarını tavsiye ederim. Zira somut duruma göre oturma hakları kaybedilmemiş olabilir.
-
Almanya’ya Vize ile Gelip Geri Dönemiyorsanız
Geçerli olan Schengen Vize’si ile 17. Mart 2020 tarihinde Almanya’da bulunan veya 17. Mart ile 08. Nisan 2020 tarihin arasında Schengen Vizesi ile Almanya’ya giriş yapan bir yabancı, 30. Haziran 2020 tarihine kadar resmi olarak Almanya’da oturum izni veya Schengen Vizesinin uzatılması gerekmeden kalabilir. Bu, 08. Nisan’da Alman Federal İçişleri’nin verdiği bir Yönetmenlik’te düzenlenmiştir.
Haklarımızı bilelim, haklarımızı arayalım.
Saygılarımla
Av. Dr. Temel Nal
SANAS Hukuk Bürosu